Kuyumculuk Terimleri

Kuyumculuk,değerli metallerin ve taşların işlenmesiyle şekillenen binlerce yıllık bir sanattır. Bu sanat dalının kendine özgü terminolojisi ve incelikleri vardır ki, bu da başlangıçta karmaşık görünebilir. Bu sözlükte, altın, gümüş, pırlanta gibi kıymetli metallerin ve taşların işlenmesiyle ilgili temel kavramlardan, kuyumculukta kullanılan araçlara ve tekniklere kadar kısa bilgiler bulacaksınız.

Şimşir ağacından yapılmış altın işlemeli kumaşların altınını parlatmak için işleme üzerine el ile sürülen küçük bir sabun kalıbına benzeyen alet.

Işık saçacak duruma gelinceye değin ısıtılmış madene Akkor denir. Madenin bu durumuna sektörde tavlama da denir. Bu sıcak halinden maden daha çok ısıtılırsa erir.

Bir madenin başka bir madene katılması ile özellik ve görünüş bakımından yeni bir madenin elde edilmesidir. Örnek vermek gerekirse bakıra çinko katılarak sarı pirinç, kalay katılarak tunç elde edilir. Altına bakır yada gümüş katıldığında altının ayarı düşürülmüş olur. 

Kuyumculukta “baget”, genellikle mücevherlerde kullanılan ve dikdörtgen veya kare şeklinde olan kesim bir taş türünü ifade eder. Baget kesim taşlar, genellikle elmas, zirkon veya diğer değerli taşlar olabilir. Bu kesim tarzı, taşın kenarlarının düzgün olmasını ve düz yüzeylerin parlamasını sağlar. Baget kesim, genellikle modern ve minimalist tasarımlarda tercih edilir ve takıya zarif bir görünüm katar. Bu kesim tarzı, tektaş yüzüklerden bileziklere kadar farklı takıların tasarımında kullanılabilir.

Markiz, bir elmas veya değerli taşın, uzun oval veya şaft şeklinde, uçları sivri olan bir kesime sahip olduğunu ifade eder. Bu kesim tarzı, çoğunlukla elmaslar için kullanılır ve taşın yuvarlak veya prenses kesim gibi geleneksel kesimlerden farklı bir görünüm kazanmasını sağlar. Markiz kesim taşlar, genellikle bir kolye, yüzük veya küpe gibi takılarda merkezi taş olarak kullanılır ve zarif ve çarpıcı bir görünüm sunar. Markiz kesim, taşın görünümünü uzatarak parıltısını artırır ve takıya modern bir hava katar.

Karat, bir elmas veya diğer değerli taşların ağırlığını ölçmek için kullanılan bir birimdir. Karat, kısaltması “ct” olan ve uluslararası olarak kabul görmüş bir ölçü birimidir. Bir karat, 0.2 gram veya 200 miligramdır. Elmasların ağırlığı karat olarak ifade edilir ve genellikle küçük, hassas teraziler kullanılarak ölçülür. Elmasın karatı, genellikle taşın büyüklüğüyle ilişkilendirilir; büyük karatlı elmaslar genellikle daha değerli kabul edilir. Örneğin, bir elmasın 1 karatı, 200 miligram veya 0.2 gram ağırlığa sahiptir. Elmasların karatı, taşın büyüklüğünün yanı sıra kalitesi, kesimi ve berraklığı gibi diğer faktörlerle birlikte taşın değerini belirlemede önemli bir faktördür.

Faset bir elmas veya diğer değerli taşların kesimi sırasında yüzeylerine verilen küçük, düzgün ve simetrik kesimlerdir. Bu kesimler, taşın parıltısını artırır ve ışığı yansıtarak taşın daha parlak ve canlı görünmesini sağlar. Bir elmasın veya değerli taşın faset sayısı, taşın kesim kalitesi ve görünümü üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Her faset, taşın yüzeyindeki ışığı kırarak ve yansıtarak parıltıyı artırır. Elmas veya değerli taşların kesimi sırasında, fasetlerin sayısı, şekli, boyutu ve düzeni titizlikle belirlenir ve bu, taşın son görünümünü belirleyen önemli bir faktördür. Fasetler, genellikle elmasın üst kısmına verilen yüzey kesimleri olan “üst fasetler” ve alt kısmına verilen yüzey kesimleri olan “alt fasetler” olarak iki ana kategoride bulunur.

Kuyumculukta “montür”, bir takıda taşların yerleştirildiği, desteklendiği veya tutturulduğu metal yapının adıdır. Montür, genellikle bir yüzüğün, kolyenin veya küpenin gövdesini oluşturan metal çerçeve veya tutma yapısı olarak tanımlanır. Taşlar montür içine yerleştirilir ve genellikle çeşitli tekniklerle sabitlenir veya tutturulur. Montür, takının estetik görünümünü ve dayanıklılığını sağlamak amacıyla tasarlanır ve genellikle takının tasarımında önemli bir rol oynar. Montürler, taşların güvenli bir şekilde yerinde kalmasını ve en iyi şekilde sergilenmesini sağlamak için dikkatle tasarlanır ve işlenir. Kuyumculukta kullanılan montür çeşitleri, tasarımın gereksinimlerine ve taşın şekline göre değişiklik gösterebilir.